Genel Bilgiler

Sınavda uygulanmakta olan testin genel amacı, lisans öğrenimindeki başarıda etkili olan sayısal ve sözel içerikli akıl yürütme becerilerinin ölçülmesidir. Sınavın soru sayıları ise 60 sözel 60 sayısal olarak toplamda 120 soru ve 140 dakika olarak sınav süresi belirlenmiştir. (Yeni sistem 2014’de güncellenmiştir) Her iki bölüm içinde 10’ar tane mantık sorusu bulunmaktadır. Bu amaçla hazırlanan sorular, ön lisans programlarında kazanılan bilgi ve becerileri ölçmeye yönelik olmamaktadır. Test soruları, farklı alanlardan gelen yükseköğretim kurumu mezunlarının cevaplayabilecekleri nitelikte olmaktadır. Sınavda 4 yanlış 1 doğruyu götürmekle beraber, yanlışlar ilgili bölümün doğrularını götürmektedir.

Puanlama ve Başvuru

DGS puanları, adayların sınav sonuçlarından hesaplanan sözel ve sayısal standart puanlarının ve ön lisans öğrenimlerinde elde ettikleri akademik not ortalamalarından hesaplanan ağırlıklı ön lisans başarı puanlarının (AÖBP) belli kat sayılarla çarpılarak toplanmasıyla elde edilecektir. Adayların testlerden almış olduğu puanlardan hesaplanan sayısal ve sözel standart puanlar ve ağırlıklı ön lisans başarı puanları (AÖBP) kullanılarak adayların yerleştirilmesinde esas alınacak DGS puanları hesaplanacaktır.

Ağırlıklı Önlisans Başarı Puanı’nın ağırlıklarını belirleyen katsayılara aşağıda yer verilmiştir.
Kolay yoldan dgs puan hesaplama formülü
Dgs Sözel: 87.747 + (Sözel net x 1.681) + (Sayısal Net x 0.315) + (Ağırlıklı Önlisans Başarı Puanı x 0.6)
Dgs Sayısal: 105.536 + (Sözel Net x 0.336) + (Sayısal Net x 1.575) + (Ağırlıklı Önlisans Başarı Puanı x 0.6)
Dgs Ea: 96.642 + (Sözel Net x 1.009) + (Sayısal Net x 0.945) + (Ağırlıklı Önlisans Başarı Puanı x 0.6)
Ağırlıklı Önlisans Başarı Puanı: Bölümünü iyi dereceyle bitirenler 80, orta sıralarda bitirenler 65, son sıralarda bitirenler 50 olarak girebilir.

İlgili ağırlıklı ön lisans başarı puanı her alan için 0,6 olarak standart olmakla beraber, sayısal bölüm öğrencilerinde sayısal puanı 3, sözel puanı 0,6 ile sözel bölüm öğrencilerinde sayısal puanı 0,6 , sözel puanı 3 ile ve son olarak eşit ağırlık öğrencilerinde sayısal ve sözel puanları 1,8 ile hesaplanmaktadır.

Lisans programlarına dikey geçiş için başvuracak adaylarda, meslek yüksekokulları ve açık öğretim ön lisans programlarından mezun olmuş olma şartı aranır. O yıl son sınıfta olup da staj dışındaki mezuniyet şartlarını yerine getirmiş olan adaylar da başvuruda bulunabilmektedirler. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) meslek yüksekokullarının son sınıf öğrencileri ve mezunları ile aynı koşullarda yurt dışından mezun olup denkliği kabul edilen adaylar da DGS’ye başvurabilmektedirler. DGS başvuruları elektronik ortamda veya bizzat ÖSYM bürolarından da yapılabilmektedir. Adayların izleyeceği yollar ÖSYM tarafından her yıl açıklanan kılavuzda ayrıntılı olarak yer almaktadır.

Sınava giriş sayısı açısından herhangi bir sınırlama yapılmamaktadır. Sınavı kazanmış bir öğrenci isterse daha sonra yine sınava başvuruda bulunabilmektedir ancak 2011 yılında değişen yönetmeliğe göre öğrencilerden puan kesintisi yapılmaktadır.

Sınav

Sınavın uygulanması bakımından bütün bir süreç 3 evreye ayrılabilir.

Sınav Öncesinde

• Sınav öncesinde adaylar Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi’nin belirlemiş olduğu bütün belge evrakları yanlarında bulundurmak zorundadır. Gerekli evraklar adayda bulunmadığı veya görülmediği takdirde aday sınava alınmaz.

Sınav Sırasında

• Adaylar yanlarında kesinlikle iletişim aracı veya madeni bir eşya ile sınav salonuna giremez.
• Kimlik belgesi olarak sadece nüfus cüzdanı ve pasaport kabul edilir.
• Gerekli olan sınav gereçleri ÖSYM tarafından sağlanılır.
• Tuvalet kullanmaya izin verilmemektedir.
• Adaylar sınav süresinin 4’te 3’ü geçmeden sınav salonundan dışarıya çıkamazlar.

Sınav Sonrasında

• Sınav evrakları güvenli bir şekilde ÖSYM’ye ulaştırılır.
• 24 saat sürede hakem/şahit gözetiminde cevap kağıtları ayıklanır ve görüntüleri alınır.
• Her cevap kağıdı iki defa optik okuyucudan geçirilir.
• Veriler ÖSYM’ye ve Bilgi İşlem Birimine aktarılır.
• Değerlendirme sonuçları açıklanır.

Hatalı Sorular

ÖSYM hatalı soru tespiti haline şu açıklamayı yaparak yanlış sorunun bütün adayların sonucuna doğru olarak yansıtılmasını sağlamaktadır:

Cevabı bulunan tüm adayların bu soruyu doğru cevapladıkları kabul edilerek değerlendirme işlemi yapılmıştır.

İnternet Ortamı

Sınava giriş belgesi adayların adreslerine gönderilmemektedir. Bu belgeyi adaylar, T.C. Kimlik Numaraları ve şifreleri ile ÖSYM’nin internet adresinden, sınav tarihinin yaklaşık on gün öncesinden başlamak üzere edinebilmektedirler. Belgenin üzerinde adayın sınava gireceği merkez, bina, salon bilgileri, fotoğrafı ile belli başlı kimlik bilgileri bulunmaktadır. Belge renkli veya siyah beyaz olarak da edinebilmektedir.

Yerleştirme

Adaylar, DGS puanlarını öğrendikten sonra, tercih işlemlerini ne zaman ve nasıl yapacaklarını ÖSYM’nin internet adresinden yayımlanan tercih kılavuzlarından öğrenebilmektedirler. Adayların yükseköğretim lisans programları tercihlerini yaparken, tercih süresince ÖSYM’nin internet adresinden yayımlanan tercih kılavuzundan yararlanmaları gerekmektedir. Tercihler bireysel olarak internet aracılığıyla aday tarafından elektronik ortamda yapılmaktadır ve sayfanın çıktısı alınarak tercih işlemi tamamlanmaktadır. DGS de ek yerleştirme 2009 yılından bu yana yapılmaktadır. Yine sınavdan önce yapılan tercihler 2009 yılı itibari ile sınavdan sonra yapılmaktadır. Bir aday yalnız mezun olduğu alan ile ilgili programlar arasından, koşulları karşılamak şartıyla en çok 30 tercih yapabilmektedir. Sınav sonuçlarının açıklanma süresi her yıl değişmekte ancak yaklaşık olarak 1 ayı bulmaktadır.

Dgs puanı nasıl hesaplanır?
Yetenek testinin sayısal ve sözel bölümleri ayrı olmak üzere, adayların testteki sorulara verdikleri doğru ve yanlış cevaplar ayrı ayrı toplanacak, doğru cevap sayısından yanlış cevap sayısının dörtte biri çıkarılarak ham puanlar elde edilecektir.
Tüm adayların sayısal ve sözel bölümlerin her birinden aldıkları ham puanların ortalaması ve standart sapması ayrı ayrı hesaplanarak adayların ham puanları, ortalaması 50, standart sapması 10 olan standart puanlara dönüştürülecektir. Böylece her aday için Sayısal Standart Puan ve Sözel Standart Puan hesaplanacaktır.
Önlisans başarı puanı nasıl hesaplanır?
1- Dgs’ye başvuran adaylardan her biri için önlisans öğrenimindeki akademik ortalama göz önünde tutularak bir Önlisans Başarı Puanı (Öbp) hesaplanacaktır.
2- Adayların Önlisans Başarı Puanlarının (Öbp) hesaplanmasında önlisans programında almış oldukları notların ortalamasından meydana gelen akademik ortalama esas alınacaktır.
3- Önlisans programlarından mezun olabilecek adaylar, dgs’ye başvursun veya başvurmasın akademik ortalamaları mezun oldukları önlisans programlarından toplanacak ve mezun olunan her program ayrı olmak üzere bu akademik ortalamaların ortalama ve standart sapmaları hesaplanacaktır. Bu ortalama ve standart sapmalar kullanılarak adayların akademik ortalamaları, ortalaması 50 standart sapması 10 olan standart puanlara dönüştürülecektir. Bu standart puanlar ilgili öğretim yılında mezun olabilecek adayların önlisans başarı puanlarını oluşturacaktır.
4- İlgili yılda bir önlisans programından mezun olanların sayısı 5’ten az ise ve daha önceki öğretim yıllarında kendi programlarına ait hesaplanmış bir ortalama bulunuyorsa bu adayların başarı puanlarının hesabında ortalamanın bulunduğu öğretim yılına ait ortalama ve standart sapmalar kullanılacaktır.
Ağırlıklı önlisans başarı puanı nasıl hesaplanacaktır?
1- Önlisans başarı puanı, hesaplandıktan sonra her önlisans programında dgs’ye giren adayların dgs standart puanlarından hesaplanan ağırlıklandırma puanlarına göre ağırlıklandırılacaktır.
2- Ağırlıklandırmada, bir programda son sınıfta bulunan adaylardan dgs’ye girenlerin sayısal standart puanları sayısal ağırlıklandırma puanını (Ap-say), sözel standart puanları sözel ağırlıklandırma puanını (Ap-söz), sayısal ve sözel puanların 0.5 ile çarpılıp toplanmasından elde edilecek ağırlıklı standart puan da eşit ağırlıklı ağırlıklandırma puanını (Ap-ea) oluşturacaktır.
3- Bir programdan sınava giren adayların Ap-say, Ap-söz ve Ap-ea puan ortalamaları, bu programın A-say (sayısal ağırlıklandırma puan ortalaması), A-söz (sözel ağırlıklandırma puan ortalaması) ve A-ea(eşit ağırlıklı ağırlıklandırma puan ortalaması) ortalamalarını oluşturacaktır. Önlisans programının ağırlıklandırma puan ortalamalarından 30’un altında olanlar 30 olarak alınacaktır. Önceki yıllarda mezun olan adayların Öbp’leri ağırlıklandırılırken mezun oldukları yılın ağırlıklı ortalamaları kullanılacaktır. Bir programda sınava giren aday sayısı 5’ten az ise ağırlıklandırma ortalamaları 50 olarak alınacaktır.

Notlar

Son yapılan değişiklikler ile intibak senesi ve okuldan atılma durumu kaldırılmış olmakla beraber üniversitelerin dikey geçiş yapan öğrencilere nasıl bir uygulama yapacağı genel olarak netlik kazanmamış olup her üniversite kendi kurallarını uygulamaktadır. Ancak genel olarak 1. sınıftan başlatılması durumu daha yaygındır.

Ayrıca DGS’yi diğer sınavlardan ayıran en önemli unsurda kontenjan sayılarındaki düşüklüktür. Her üniversite her sene kendi belirlediği kontenjan sayısı kadar öğrenci almakta olup bazı üniversiteler ise bazı bölümlerine hiç Dikey Geçiş Sınavı kontenjanı açmamaktadır. Açılan kontenjan sayılarıda bölümden bölüme fark yapmakta olup 1 ila 10 arasında olmakta bazen bu sayı daha da artmaktadır.

DGS’de Çıkan Konular